Παρουσίαση - " ΨΥΧΗΣ ΑΓΓΙΓΜΑΤΑ " Σοφίας Στρέζου



Γιάννης Καλπούζος - Ομιλία παρουσίασης

Όταν η Σοφία Στρέζου μου πρότεινε να μιλήσω για την ποιητική της συλλογή "ΨΥΧΗΣ ΑΓΓΙΓΜΑΤΑ", είχα το εξής δίλημμα: Από την μία η άποψή μου ότι τα ποιήματα μιλούν από μόνα τους και οι αναλύσεις, τουλάχιστον σε επίπεδο παρουσιάσεων, τα εγκλωβίζουν σε στερεότυπα και τα απογυμνώνουν από την μαγεία και την ουσία τους. Από την άλλη ήθελα να συμμετέχω σ' αυτή την σημαντική βραδιά για την Σοφία κι όλους εμάς, τους φίλους της.
Για να μην μακρηγορώ σκέφτηκα να μιλήσω για την ποιήτρια άνθρωπο και φίλη Σοφία Στρέζου σε συνδυασμό με αρώματα-μυρουδιές από την ποίησή της.

Η Σοφία Στρέζου έχει κατακτήσει κάτι πολύ σημαντικό και σπουδαίο. Να ενσωματώσει την ποίηση στην ζωή της. Με την Ζεστασιά, το δόσιμό της στους φίλους της, με την ανθρωπιά της, τον τρόπο της σκέψης της, την ηρεμία της, την ευγένειά της. Τον ποιητικό τρόπο που βιώνει τις μικρές στιγμές της καθημερινότητας και την ποιητική αύρα η οποία την περιβάλλει.
Γιατί η ποίηση δεν περιορίζεται στην γραπτή μορφή και στην πρόσληψή της μέσα από την τέχνη γενικότερα. Ποίηση είναι και ο ποιητικός τρόπος ζωής που βιώνεται και μέσα από τον έρωτα, την ηδύτητα της συζήτησης, τις απαγκιστρωμένες στιγμές από την ταχύτητα της σύγχρονης εποχής, το πλησίασμα του άλλου ανθρώπου και της φύσης, τη φιλία, την κατάδυση στα βάθη της ψυχής μας και στις ψυχές των άλλων και ακόμη από την αισθητική απόλαυση ως και αυτού του φαγητού και του ποτού. Με δυο λόγια βιώνεται μέσα από μια άλλη πρόσληψη του θαύματος της ζωής, η οποία απέχει από την πεζότητα, την αισθητική ευτέλεια, τον ορθολογισμό και την πνευματική αδράνεια του σύγχρονου κόσμου.

"ΨΥΧΗΣ ΑΓΓΙΓΜΑΤΑ" ο τίτλος της νέας ποιητικής συγκομιδής της Σοφίας Στρέζου. Καθόλου τυχαίος και ως προς το περιεχόμενο των ποιημάτων, αλλά και την ιδιοσύσταση της ποιήτριας. Το "άγγιγμα" είναι ο τρόπος που σε πλησιάζει και σου μεταφέρει κάτι από την εσωτερική ζεστασιά και αγνότητα της ψυχής της. Σ' αγγίζει και κάνει, όπως γράφει και η ίδια "το ελάχιστο, λίγο έως πολύ". Σε κάνει να ξεχνάς το "εγώ" και να γίνεσαι δίπλα της "εμείς", παρέα, συντροφιά, φίλοι. Κι είναι η Σοφία Στρέζου αυτή η εικόνα που φαίνεται, αυτό της απλόχερης ψυχής την οποία ανακαλύπτουν όσοι έχουν την τύχη να βρεθούν κοντά της, αλλά κι αυτή που δένεται και υφαίνεται με τον αόρατο και ορατό κόσμο της ποίησης. Δένεται και πλέκεται με τις λέξεις και γράφει "Είναι κάποιες λέξεις που μ' ακολουθούν, σχεδόν με καταδιώκουν, ζητούν να τις συναντήσω στα θρυμματισμένα μου φώτα"

Δένεται, βασανίζεται, μάχεται με τις λέξεις, όμως εκείνες όπως γράφει "ανυπάκουα χορεύουν το χορό του ανέμου". Ποιου ανέμου άραγε; Είναι σαφές νομίζω. Του ανέμου του εσωτερικού της κόσμου, όπως επηρεάζεται από τα εξωτερικά φαινόμενα και γεγονότα. Ανήσυχου ανέμου, με στροβίλους όπου η Σοφία, η σοφία, ο έσω και ο έξω κόσμος, η ποίηση και η βαρβαρότητα περιστρέφονται και αντιμάχονται.

Ανήσυχου ανέμου. Με θύελλες που όμως τελικά καταφέρνουν να αλληλογραφούν μαζί μας στέλνοντας όπως γράφει "λέξεις που σπάνε και κρύβονται σε μικρά κομμάτια στις τσέπες σου". Καταφέρνουν να αλληλογραφούν και να επικοινωνούν μαζί μας.
Ανήσυχου μα και γλυκού ανέμου που σύμφωνα με τους στίχους της "υποδέχονται σιωπηλούς ουρανούς" ή γίνονται "Ψυχής αγγίγματα απ' τη γειτονιά τ' ουρανού". Όπως κι η ίδια στη ζωή της που για τους άλλους γίνεται γλυκός άνεμος, καταφύγιο, συνοδοιπόρος ιδεών και εξαιρετικών συζητήσεων.

Και θα 'λεγε κάποιος πως εύκολο είναι να γίνεται η Σοφία Στρέζου μια ζεστή αγκαλιά αφού όλα τάχει λυμένα στη ζωή της. Κάποιος φυσικά που δεν την ξέρει, γιατί για τον βιοπορισμό της εργάζεται καθημερινά και το "ταξίδι σε πόσιμα νερά" όπως γράφει κι αφιερώνει στην κοινή μας φίλη Ιώ Ευσταθίου και το δόσιμό της έρχεται από το πλεόνασμα και την δύναμη της ψυχής της.
Κι ούτε είναι η ζωή της χωρίς όλα εκείνα που βασανίζουν και πληγώνουν όλους μας. Και δεν σημαίνει πως δεν χάνεται κι η ίδια σε σιωπές που πονάνε γι αυτό και γράφει "Γιατί ποτέ σου δεν έμαθες να κολυμπάς σ' ωκεανούς σιωπής".
Όμως σε κείνη ο πόνος, τα προβλήματα, η μοναξιά, η θλίψη, η ρουτίνα δεν σφραγίζουν το πηγάδι της ψυχής της, αντίθετα το ελευθερώνουν.

Τόπος διαφυγής είναι για την Σοφία Στρέζου ο ποιητικός λόγος. Εντός της δημιουργεί έναν κόσμο ονείρου, ο οποίος αντιπαλεύει το εκμαγείο του πεζού κόσμου της καθημερινότητας, του τόσου σκληρού για την ποιητική αίσθηση με την οποία η ίδια αντιλαμβάνεται τη ζωή.

Στους στίχους της υφέρπουσα θλιβή, θραύσματα μοναξιάς και σταλάγματα πάθους μέσα σε άνυδρα τοπία κι αδιέξοδους έρωτες, όπου η ποίηση του κόσμου στενεύει, για να καταλήξει μια μικρή όαση ή αντικατοπτρισμός στην ερημία της ψυχής.
Στους στίχους της Σοφίας Στρέζου είναι διαρκώς ορατό το ποιητικό άλγος και η φόρτιση που ηλεκτρίζεται από απαυγάσματα ή χαραμάδες φωτός στο σκοτεινό τοπίο, όπου τα μάτια και οι ψυχές πασχίζουν να διακρίνουν αυτό το φωτεινό σημείο, για να μπορούν να υπάρχουν υπερπηδώντας τα αδιέξοδα.
Και, για να "μη γίνει η θλίψη σου ένα ματωμένο γιασεμί " όπως γράφει στην προηγούμενη ποιητική συλλογή της "ΝΥΧΤΕΡΙΝΟ ΠΡΕΛΟΥΔΙΟ" .

Η Σοφία Στρέζου βυθίζεται στο θησαυροφυλάκιο της γλώσσας και "στα μελανοδοχεία της λύπης" , όπως λέει ένας στίχος της και πετροβολεί όπως γράφει σε άλλο σημείο " τις σκιές που κρύβονται στην τεθλασμένη ανισορροπία μιας καθολικής άρνησης", σε "καιρούς ανάδρομους ".
Όμως ο άνεμος της ψυχής της δεν πετροβολά μόνο προκειμένου να αφυπνίσει συνειδήσεις, παράλληλα την οδηγεί, και μαζί και μας, και σε γλυκοτόπια " Με παρασέρνει ο άνεμος γι' άλλη γη, γι' άλλη πατρίδα " γράφει και την συναντούμε να " οργώνει σβηστά φεγγάρια " σε μια τεντωμένη μνήμη μυστική " " στην παραμεθόριο των ματιών ", " στο νερό που φιλούσε το χώμα ". Σ' ένα ταξίδι και μια μάχη του γήινου με το ουράνιο, όπου όπως γράφει " Οι λέξεις βροχή να γίνουν ζητούν, να στάξουν ποιήματα ".
Και σταλάζουν τα ποιήματά της, γίνονται καταθέσεις ψυχής αναμένοντας τους αναγνώστες να πραγματοποιήσουν τις αναλήψεις και να πετάξει μαζί τους αυτή η δύναμη που γεννήθηκε από την ίδια, μεταγγίστηκε στα ποιήματα και πλέον ζητά να απελευθερωθεί, όπως λέει στο προοίμιο της συλλογής.

Η Σοφία Στρέζου είναι ο άνθρωπος που σαν την πρωτογνωρίζεις έχεις την εντύπωση πως την ήξερες από πάντα. Πως ήταν πάντα δίπλα σου, ο δικός σου άνθρωπος. Η μάνα σου, η αδελφή σου, η ερωμένη, η φίλη σου. Ή όπως πιστεύουν οι μουσουλμάνοι ο ένας εκ των δύο αγγέλων που στέκονται δεξιά κι αριστερά στους ώμους μας. Ο εκ δεξιών αυτός που γράφει τα καλά, σε παροτρύνει προς το καλό και σε φυλάει απ' το κακό.
" ΄Ηθελα..." γράφει " ν' αρχίζαμε από το Άλφα-Αγαπώ, και να τελειώναμε πάλι στο Άλφα- Αγαπώ, χωρίς ενδιάμεσους σταθμούς στο οδοιπορικό της αλφαβήτου ".

Εκεί να μείνεις Σοφία, στο Άλφα-Αγαπώ και τα ταξίδια και οι σταθμοί στο αλφάβητο να κυνηγούν και να υφαίνουν τις λέξεις σε ποιήματα. Να γίνονται κι αυτά Άλφα-Αγάπη.
Εκεί, πάντα στην αρχή να μείνεις Σοφία, στο Άλφα-Αγαπώ και μαζί σου όλοι εμείς που σ' αγαπάμε.


***


Αμετανόητη γραφή από την Σοφία Στρέζου

Καλησπέρα Σας...Καλώς ήρθατε...
Συχνά με ρωτούν γιατί γράφω. Γιατί αφήνω τις λέξεις να στρωθούν στο χαρτί και να αποκαλύψουν όλα εκείνα που αισθάνομαι, ξεγυμνώνοντας έτσι την ψυχή μου σε κοινή θέα.
Είναι μια ανάγκη και ταυτόχρονα μια δύναμη, που ζητά να ελευθερωθεί, για να εκφράσει το ιδεατό των συναισθημάτων, όσο βέβαια αυτό είναι μπορετό.
Γράφω, για να αντιστέκομαι στον χρόνο, σε κείνη την βιωμένη καθημερινότητα, που επιζητώ να της δώσω μιαν άλλη διάσταση, φερμένη με μια ονειρική διάθεση, για να ομορφαίνω εκείνα, που έτσι κι αλλιώς, δεν μπορώ ν' αλλάξω.
Είναι τα πετάγματα της καρδιάς και του νου, πέρα από τα όρια της συμβατότητας με το εφικτό, για ν' αγγίζω το ανέφικτο, το προσδόκιμο κι έστω για λίγο να ταυτιστώ στο συμπαντικό γίγνεσθαι του λόγου, που καταθέτω σε άδειες σελίδες και γίνεται σαρκωμένος Λόγος,
με πνοή,
με εικόνα,
με δράση.

Κι είναι η έμπνευση, που ξαφνικά κι εκεί που δεν το περιμένω, μου χτυπά απρόσμενα την πόρτα και ζητά να την ακολουθήσω, να την περπατήσω μέσα στα αδιαόρατα, να περιπλανηθώ σε υποσχέσεις ανατάσεων, Υψιπλέουσα σε άστεγο σύννεφο, που περιμένει να κατοικηθεί από μένα, προκαλώντας μια προσωπική αυτοχειρία, ενσώματη, σε σώμα Ποιητικό.
Πολλές φορές είναι η μνήμη, που ζητά επιτακτικά να αναβιωθεί και να αναπλαθεί, αφού βεβαίως έχει καταγράψει τα γεγονότα, ζητά πλέον από απόσταση, να ξεδιπλωθούν εκ νέου, για να ξεφλουδίσουν συγκινήσεις και διάφανα θροίσματα ήχων.

Κι όλα αυτά για να επικοινωνήσω με Σας, που απόψε είστε εδώ αλλά και με κείνους που δεν βρίσκονται ανάμεσά μας, για την χαρά του μοιράσματος.
Γιατί τελικά είναι όμορφο να μοιράζεσαι και ν' ανταλλάσσεις σκέψεις, νιώθοντας γλυκά την ανάσα εκείνου, που ακουμπά λέξεις, που μπορεί να είχαν αφετηρία εμένα, αλλά αγγίζουν κατά ένα περίεργο και συλλογικό τρόπο κι εσάς.

Σας ευχαριστώ πολύ όλους, που απόψε είστε εδώ
για να σπάσουν οι εικόνες
και οι άνθρωποι να αναγνωριστούμε
και να γνωριστούμε σε όμορφα καλέσματα,
για να μοιραστούμε και να συνομιλήσουμε,
όχι πια σε απόσταση,
αλλά να βρεθούμε κοντά στην αλήθεια μας
με Λέξεις Ποιητικές από "ΨΥΧΗΣ ΑΓΓΙΓΜΑΤΑ" ...

Επειδή τα ποιήματα θα αναγνωσθούν χωρίς μικρόφωνο, παρακαλώ θερμά την προσοχή Σας.....Ααα και μην ξεχνάτε τα κινητά σας..



***


Α-φηγηματική του Α - Απαγγελία: Μαρία Παπαδημητρίου

Πόρτες, παράθυρα όλα έκλεισαν
μαζί μ' ένα θλιμμένο καλοκαίρι
που δεν μπόρεσα να το ζήσω
κι ένα φθινόπωρο που φθάνει
θλιμμένο κι αυτό
κλέβει τα όνειρα που είχα για μας
κλέβει χάδια που σούστελνα κρυφά με τον άνεμο
σε κείνες τις νυχτερινές συνεδρίες
τότε που στην αγκαλιά μου σε κράταγα

Τώρα πονάει εκείνο το Α της Α-πουσίας σου
και το Α της Α-πελπισίας με παγιδεύει σε ιστούς
χάρτινα καράβια μου στέλνει
για να ταξιδέψω σε γεύσεις θανάτου
του δικού μου θανάτου
πάνω σε ίχνη από τσαλακωμένα σεντόνια
που αφηγούνται την Α-πόγνωση
του τέλος που ήρθε, πριν γίνει Α-ρχή
από τα Α-ποφλοιωμένα φιλιά
που δόθηκαν σε έρημα κρεβάτια
σε βουβά τριξίματα
να ειρωνεύονται την Α-ναπηρία
μιας κομματιασμένης ψυχής
από τα δικά σου λόγια
από το Α-κίνητο στα μάτια σου
σαν παλιά σιωπηλή φωτογραφία
Α-μίλητη με το βλέμμα εστιασμένο στον φακό
κάποιου πλανόδιου που αιχμαλώτισε την ψυχή
σε παγωμένο φόντο
σαν τ' Α-ποξηραμένα λουλούδια των βάζων
που δεν διψούν πια
σαν επίλογος σε τελειωμένο βιβλίο
μετέωρη εκεί Α-νάμεσα στα χείλη
που δεν τα χόρτασαν

Έμεινα να σε κοιτώ πληγωμένο
σ' όλες τις φωτογραφίες του δρόμου
που είχαν το ραγισμένο σου βλέμμα,
μ' έσκιζαν απροσχεδίαστα
με λιθοβολούσαν τα βλέφαρα
τα κρυμμένα πίσω από τα μαύρα σου γυαλιά
ενώ αιμορραγούσα, ξεψυχούσα με χείλη στεγνά
ικέτευα να φανείς
καταργούσα όλες τις μνήμες
για να ξεγλιστρήσω, ν' αρμενίσω στη σκηνή
με μοναδικό θεατή Εσένα.


***


Χάρτινο το φεγγαράκι - Στίχοι: Νίκος Γκάτσος - Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Ερμηνεία: Ρία Απέργη

Θα φέρει η θάλασσα πουλιά
κι άστρα χρυσά τ' αγέρι
να σου χαϊδεύουν τα μαλλιά
να σου φιλούν το χέρι.

Χάρτινο το φεγγαράκι
ψεύτικη ακρογιαλιά
αν με πίστευες λιγάκι
θα 'σαν όλα αληθινά.

Δίχως τη δική σου αγάπη
δύσκολα περνά ο καιρός.
Δίχως τη δική σου αγάπη
είναι ο κόσμος πιο μικρός.

Χάρτινο το φεγγαράκι
ψεύτικη ακρογιαλιά
αν με πίστευες λιγάκι
θα 'σαν όλα αληθινά. (δις)


***


Απολιθώματα αγάπης - Θεατρική ερμηνεία: Εύα Δήμου

Μη νομίζεις πως χάθηκαν όλα
επειδή ο χρόνος ρυτίδιασε τις αποστάσεις του χάους
μετρώντας το τέλος του σκοταδιού
σε αγέννητη μέρα
με τον θυμό να επιζεί στην αποσύνθεση της οργής
να μαλακώνει, να λιώνει την ένσταση
των τριγμών, των αποδείξεων
αποκοιμήθηκαν
ορίζοντας το όνειρο
μέσα σε βουρκωμένα λόγια ποιητών.

Τότε ήσουν ζωντανός σε απολιθωμένο τοπίο
με παράθυρα ανοιχτά
που εσύ έκλεισες
νεκρώνοντας επικοινωνίες,
στυλώνοντας λέξεις κι αποφάσεις
παρμένες σε ιεροτελεστίες λησμονιάς
διεκδικώντας το τίποτα για σένα, για μένα
χαιρετούσες την αιωνιότητα
από την αναγκαιότητα του χρέους.

Ήδη στο λαιμό την καρδιά κρέμασες
χωρίς αλυσίδα πεθυμιάς
διαλέγοντας την έρημο,
με μυστικά αφανέρωτα
πετάς για το σύννεφο της συνθηκολόγησης
με μοναδικό αντίπαλο εσένα
της αντοχής σου παλιό γνώριμο
τύραννο και δυνάστη
διαγράφοντας ότι αισθάνθηκες
στις οάσεις άπαιχτου δράματος
με το αλάτι της θύμησης σε πληγές
που ακόμα αιμορραγούν.


***


Λέξεις - Απαγγελία: Σοφία Στρέζου

Είναι κάποιες λέξεις που μ' ακολουθούν
σχεδόν με καταδιώκουν
ζητούν να τις συναντήσω
στα θρυμματισμένα μου φώτα
στα θρυμματισμένα μου όνειρα
στα θρυμματισμένα υπολείμματα γυαλιού
που επένδυσα τα τελευταία μου χρώματα
στις άδειες σελίδες
που δεν άφησα να σκονιστούν
και κατέθεσα τις τελευταίες μου σκέψεις
ελλειμματικές όπως πάντα...

Άραγε υπήρχε σημείο διαφυγής
ή μήπως εγώ προκαλούσα τη μοίρα
για να συναντηθούμε;
Μήπως επίτηδες
άφηνα ανοιχτά τα παράθυρα του νου
για να καρφώνονται στα μαλλιά αστέρια
βουτηγμένα πριν
στα μελανοδοχεία της λύπης;

Ήδη ανυπάκουα
χορεύουν το χορό τ' ανέμου...


***

Μη με ψάχνεις - Απαγγελία: Μαρία Παπαδημητρίου

Μη με ψάχνεις...
Ακόμα βαδίζω σ' ευτυχισμένες στιγμές
στη διάνυση
από το χθες ως το σήμερα,
χάθηκα
όταν στους μύθους αφέθηκα,
χωρίς απόσταση
από την ιστορία
που χαρτογραφούσε
σημάδια τοπογραφικά
σε μιαν άνοιξη που έλαμπε
από χρώματα και βεγγαλικά Αναστάσιμα.

Δεν είπα τίποτα
κι όμως χώρεσα
σε μια μικρή ιστορία
με ανθισμένες βιολέτες
ύστερα το κενό...

Κι εγώ που τόσο αγάπαγα τις πτήσεις
δείγματα ανέμου
στα χέρια κουβάλαγα
για να σου φέρω
κι ένα καλοκαίρι αληθινό
με στάχυα στα χέρια
κι ανθισμένα γεράνια στις γλάστρες.

Θα με θυμηθείς ίσως αύριο
την ώρα που χρώματα θα μαζεύεις
για να ζωγραφίσεις σκιές
σε δωμάτια σκοτεινά
κι εφήμερα διήμερα
στα ταξίδια της θλίψης
...στα μάτια σου.


***


Επανάκαμψη πόνου - Απαγγελία: Ρία Απέργη

Σκέφτηκα να απομυθοποιήσω την απουσία
να καταργήσω τις αποστάσεις
στους παραμεθόριους σταθμούς
των αναπάντητων συναντήσεων
ξέροντας καλά
πως ο πόνος θα βρει τρόπους να επανέλθει
δριμύτερος
ισχυρότερος
βασανιστικότερος
ρίχνοντας κι άλλο αλάτι στην πληγή
με αποφόρια λέξεων
ποιητών που δανείστηκες
για να ισχυρισθείς
πως τάχα αγαπάς
το αβίωτο μιας ανάμνησης μελλοντικής
ζωγραφισμένης στα όστρακα των απολιθωμάτων της μνήμης.

Τώρα έμαθα πως θα πρέπει να ανασκευάσω
όλες τις σιωπές
που απομονώθηκαν με κτητικά, ρήματα,ουσιαστικά και ουδέτερα
στη γεωγραφία μηδενικών συναντήσεων
απομνηνεύοντας όλους τους κλεισμένους χρόνους
στη γραμματική και το συντακτικό των αισθήσεων
που άφατο πεπρωμένο
απέρριψε με τρόπο δραματικό
καίγοντας σελίδες
που ήταν ριγμένα
ανυποψίαστα ραγισμένα βλέμματα
μη αντέχοντας να δουν...το τέλος (?)


***


Η μπαλάντα του Ουρί - Στίχοι: Νίκος Γκάτσος - Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Ερμηνεία: Ρία Απέργη

Ουρανέ, όχι δε θα πω το ναι
ουρανέ, φίλε μακρινέ
πώς να δεχτώ άλλης αγκαλιάς τη στοργή
πώς να δεχτώ, μάνα μου είναι η γη
πώς ν' αρνηθώ της ζωής το φως το ξανθό
αχ ουρανέ πόνε μακρινέ

Κάθε δειλινό κοιτώ τον ουρανό,
το γαλανό
κι ακούω μια φωνή,
καμπάνα γιορτινή
να με παρακινεί

Κάθε Κυριακή μου λέει να πάω εκεί,
εκεί, εκεί
που χτίζουνε φωλιά
αλλόκοτα πουλιά
στου ήλιου τα σκαλιά

Ουρανέ, όχι δε θα πω το ναι
ουρανέ, φίλε μακρινέ
πώς να δεχτώ άλλης αγκαλιάς τη στοργή
πώς να δεχτώ, μάνα μου είναι η γη
πώς ν' αρνηθώ της ζωής το φως το ξανθό
αχ ουρανέ πόνε μακρινέ

Κάθε δειλινό κοιτώ τον ουρανό,
το γαλανό
και μια φωνή τρελή
σαν χάδι κι απειλή
κοντά της με καλεί

Κάθε Κυριακή μου λέει να πάω εκεί,
εκεί, εκεί
μου τάζει ωκεανούς
κομήτες φωτεινούς
και ό,τι βάζει ο νους

Ουρανέ, όχι δε θα πω το ναι
ουρανέ, φίλε μακρινέ
πώς να δεχτώ άλλης αγκαλιάς τη στοργή
πώς να δεχτώ, μάνα μου είναι η γη
πώς ν' αρνηθώ της ζωής το φως το ξανθό
αχ ουρανέ πόνε μακρινέ.


***


Αφέγγαρες νύχτες - Απαγγέλία: Μαρία Παπαδημητρίου

Αφέγγαρες νύχτες σαν ξωτικό αιθεροβατείς
στις αυλές τ' ουρανού
να συναντήσεις τα δάχτυλα που έγραφαν
αν κι επιθυμείς να ξεχάσεις
να μη σκέφτεσαι
φερμένο πόνο
όταν χωρίς φραγμούς
την αγάπη σου έδινες
και με κατάρα βαριά την έδενες.

Έστηνες οδοφράγματα εναλλακτικά
με τύψεις κι αποσπάσματα ποιητών
σε παράδεισο κλειστό
αναζητώντας κλειδί για θάνατο
φορεμένο στα μάτια
και ξεχασμένα λόγια πληγής
κλεμμένα
που αθάνατο σ' έχριζαν
τακτοποιούσες ανυπομονησίας συνείδηση
με ακυβέρνητες ανάσες φωτιάς
ψιθυρίζοντας λυπημένα τραγούδια.

Τώρα μόνον φράχτης μικρός
από κόκκινο χιόνι
κρυσταλλωμένο αίμα καρδιάς
σιωπηλό,
απροσπέλαστο
και που να βρεις αλάτι να ρίξεις
να λιώσεις τον πάγο
να ρευστοποιηθεί
να τυλιχθεί
να γίνει καιόμενος αναστεναγμός
στο πικρό στόμα σου.


***

Ραγισμένη θύμηση - Θεατρική ερμηνεία: Εύα Δήμου

Έμεινες ραγισμένη θύμηση
ν' απλώνεται στη σκάλα
εκεί στης κουπαστής το κάγκελο
που κράταγα
την τελευταία ανάμνηση της φυγής σου
κι όταν επέστρεφαν οι νύχτες
έταζαν μορφές και βήματα
στα άδεια σκαλοπάτια.

Πως να εξηγήσεις τα "σ' αγαπώ"
που έσπειρες στην αρχή
κι ύστερα θέρισες με υπεκφυγές τα θέλω σου
στο κεφαλόσκαλο της συγνώμης
τραυλίζοντας το αντίο με παγωμένα μάτια
στα χρονοδιαγράμματα του ψεύδους.

Τώρα μόνος εκθέτεις την ανομβρία σου
στο αστέγαστο του καιροσκοπισμού
μη έχοντας άλλα δάκρυα να δώσεις
κομμάτια δικά σου ριγμένα
στην άβυσσο των αδιεξόδων
παρανοείς,τρελαίνεσαι
στην προσπάθεια να νικήσεις Εσένα.


***


Σε ποιο σύννεφο - Απαγγελία: Ρία Απέργη

Σε ποιο σύννεφο
στάζει συναίσθημα
να το κάνω βροχή
για να ξεπλύνει την ψυχή σου
από την χθεσινή βεβαιότητα.

Είναι μικρές οι λέξεις
και δεν μπορούν
αόρατες πληγές να επουλώσουν
σε κρυφούς έρωτες
ξενυχτούν ονειροπολώντας
πονούν σε άδεια κρεβάτια
σκορπίζουν τη στάχτη τους
ικετεύοντας τους θεούς
να ταξιδέψουν
ως τη μυθολογία των ονείρων.

Είσαι μακριά, πολύ μακριά
κι αν δανείζομαι ρούχο που φόρεσες
είναι για να τυλιχτώ
μη καώ απ' τη φωτιά των αστεριών
που πέφτουν στη πόρτα μου
και μπαίνουν
από τα ανοιχτά παράθυρα.

Όσο κι αν λαχταρώ
να γίνω ρίζα στον κήπο σου
χωρίς ελπίδα
πάλι με παρεσέρνει ο άνεμος
γι' άλλη γή
γι' άλλη πατρίδα.


***


Τόπος ονείρων - Απαγγελία: Μαρία Παπαδημητρίου

Δείξε μου τον τόπο
που πραγματοποιούνται τα όνειρα
δείξε μου ένα ηλιοβασίλεμα
σαν νάναι το τελευταίο,
να μπορώ δηλαδή
να κάνω το "ελάχιστο"
"λίγο" έως "πολύ"
να σκορπίσω νύχτες γεμάτες αστέρια
στο σώμα σου
να φέρω φεγγάρια
στα μάτια σου
για να ταξιδέψω
σε συμπαντικές θάλασσες
στο θόλο τ' ουρανού.

Κι όσα ο έρωτας μας χρωστά
αρνούμαι να τα ερμηνεύσω
αρνούμαι να τοκίσω αισθήματα
σε εποχές απουσίας
σε μετέωρες συναντήσεις
σε χρώματα τέλους
διαγράφοντας σκιές χωρίς όρια
μέσα σε αποτυπώματα σιωπής
σε θρυμματισμένα αύριο...


***


Αθανασία - Στίχοι: Νίκος Γκάτσος - Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Ερμηνεία: Ρία Απέργη

Τι ζητάς αθανασία στο μπαλκόνι μου μπροστά
δε μου δίνεις σημασία κι η καρδιά μου πώς βαστά
Σ' αγαπήσανε στον κόσμο βασιλιάδες, ποιητές
κι ένα κλωναράκι δυόσμο δεν τούς χάρισες ποτές

Είσαι σκληρή σαν του θανάτου τη γροθιά
μα ήρθαν καιροί που σε πιστέψανε βαθιά
Κάθε γενιά δική της θέλει να γενείς
Ομορφονιά, που δεν σε κέρδισε κανείς

Τι ζητάς αθανασία στο μπαλκόνι μου μπροστά
ποια παράξενη θυσία η ζωή να σου χρωστά
Ήρθαν διψασμένοι Κροίσοι, ταπεινοί προσκυνητές
κι απ' του κήπου σου τη βρύση δεν τους πότισες ποτές

Είσαι σκληρή σαν του θανάτου τη γροθιά
μα ήρθαν καιροί που σε πιστέψανε βαθιά
Κάθε γενιά δική της θέλει να γενείς
Ομορφονιά, που δεν σε κέρδισε κανείς.


***


Στάζουν λέξεις τα ποιήματα - Θεατρική ερμηνεία: Εύα Δήμου

Έφτανε ένα καλοκαίρι
για να παγιδεύσει ένα τίποτα
ένα βλέμμα κρυμμένο
σε μοναχικά ταξίδια
εξερευνώντας μια σκιά σε άδειο δωμάτιο
με το φθινόπωρο να φέρνει φθορά
σε πνιγμένες σιωπές
χωρίς να φθάνει η ανατροπή
από την υπέρβαση που δεν έγινε ποτέ.

Έμειναν οι χάρτες που τα λόγια ζωγράφιζαν
όταν ακούμπαγαν στις πληγές
που με δάκρυα πλένονταν
με φωνές
με θυμό
με αγάπη
στάζαν λέξεις τα ποιήματα.

Έφευγαν-γύρναγαν-ξαναγύρναγαν
για να φράξουν αισθήματα
νερά που έτρεχαν αλόγιστα
στο ποτάμι της μοναξιάς
να συλλέγουν
να κάνουν φράγματα
να περισσεύει το κύμα
που στον βράχο έσπαγε
στο τέρμα της απόκρυφης σκέψης
εκεί που το αδύνατο έσμιγε με το δυνατό
κι έπρεπε να αντιμετωπισθεί
ως πράξη αρχής που γίνεται τέλος
χωρίς ελπίδα
χωρίς ίχνη στη διαδρομή
που το ρεύμα ακολουθεί παράφορο
σε ώρες
σε χρόνο
σαν παράλογο
σαν παράνομο
σαν παράπονο
γητεύοντας πληγωμένες αισθήσεις
σε φεγγαρολουσμένα τοπία.


***


Οδός ονείρων - Στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις - Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Ερμηνεία: Ρία Απέργη & Εύα Δήμου

Κάθε κήπος έχει μια φωλιά για τα πουλιά
Κάθε δρόμος έχει μια καρδιά για τα παιδιά

Μα κυρά μου εσύ, σαν τι να λες με την αυγή
και κοιτάς τ' αστέρια που όλο πέφτουν σαν βροχή
δωσ' μου τα μαλλιά σου να τα κάνω προσευχή
για να ξαναρχίσω το τραγούδι απ' την αρχή

Κάθε σπίτι κρύβει λίγη αγάπη στη σιωπή
μα έν' αγόρι, έχει την αγάπη για ντροπή

Μα κυρά μου εσύ, σαν τι να λες με την αυγή
και κοιτάς τ' αστέρια που όλο πέφτουν σαν βροχή
δωσ' μου τα μαλλιά σου να τα κάνω προσευχή
για να ξαναρχίσω το τραγούδι απ' την αρχή

Κάθε σπίτι κρύβει λίγη αγάπη στη σιωπή
μα έν' αγόρι, έχει την αγάπη για ντροπή.


***

Παλινδρόμηση - Θεατρική ερμηνεία: Εύα Δήμου

Πάλι σε βλέπω να βουτάς λυπημένα
στην νοσταλγία μιας αβίωτης μνήμης
σε ψιθύρους
που για σένα κάνουν κρότο
σε μέρες πικρές μ' αγκυλωμένα μάτια
σε συρματοπλέγματα διαχωρισμού
των αισθήσεων
των παραισθήσεων
των αναμνήσεων που δεν έζησαν
στο ολοκαύτωμα της πτώσης.

Παλινδρομείς στα άδεια χαρακώματα
με χαρακωμένα μάτια
με φθαρτή ανάσα.

Ίσως τίποτα πια να μην είναι όπως πρώτα
σωπαίνεις
σωπαίνω
σε θρυμματισμένα βράδια
σε απροσδιόριστους σχηματισμούς λέξεων
σε "γιατί" που πονάνε.


***


Μικροί αποχαιρετισμοί - Απαγγελία: Σοφία Στρέζου

Μικροί αποχαιρετισμοί,
κάποιες φορές δεν τους κατανοείς
τους αισθάνεσαι καθώς συμβαίνουν
βαθιά μέσα σου

αποχαιρετισμός θα πει:
σ' αφήνω
να ονειρευτείς
να ζήσεις
να ταξιδέψεις
ν' αγαπήσεις

πάντα θα κουβαλάς στάλες συναισθημάτων
ακόμα κι όταν δεν θα υπάρχω,
στους κύκλους σου θα περιπολώ,
θα ζω με την ανάμνηση
όλων εκείνων που αισθάνθηκα
κι όλα εκείνα που με ανάσα ζεστή
ξεψυχώντας έγραφες

μην επιθυμείς,
μη ρωτήσεις
μη μάθεις ποτέ
πόσο πονάνε οι αποχαιρετισμοί
σε ξεβαμμένα χρώματα σιωπής
νομίζοντας πως δεν έχω τίποτα
εγώ που κράτησα τόσα πολλά
μακρινά μα τόσο κοντινά
έγιναν μυρωδιά σε ρούχο αφόρετο
που δεν ζητάει να φορεθεί
μη τύχει και σβήσει
το άρωμα του ονείρου
που μαζί σου έζησα...


***

Κεμάλ - Στίχοι: Νίκος Γκάτσος - Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Θεατρική ερμηνεία: Ρία Απέργη

Ακούστε την ιστορία του Κεμάλ
ενός νεαρού πρίγκηπα,της ανατολής
απόγονου του Σεβάχ του θαλασσινού,
που νόμισε ότι μπορέι να αλλάξει τον κόσμο.
αλλά πικρές οι βουλές του Αλλάχ
και σκοτεινές οι ψυχές των ανθρώπων.

Στης Ανατολής τα μέρη μια φορά και ένα καιρό
ήταν άδειο το κεμέρι, μουχλιασμένο το νερό
στη Μοσσούλη, τη Βασσόρα, στην παλιά τη χουρμαδιά
πικραμένα κλαίνε τώρα της ερήμου τα παιδιά.

Κι ενας νέος από σόι και γενιά βασιλική
αγροικάει το μοιρολόι και τραβάει κατά εκεί.
τον κοιτάν οι Βεδουίνοι με ματιά λυπητερή
κι όρκο στον Αλλάχ τους δίνει, πως θ' αλλάξουν οι καιροί.

Σαν ακούσαν οι αρχόντοι του παιδιού την αφοβιά
ξεκινάν με λύκου δόντι και με λιονταριού προβιά
απ' τον Τίγρη στον Ευφράτη, απ' τη γη στον ουρανό
κυνηγάν τον αποστάτη να τον πιάσουν ζωντανό.

Πέφτουν πάνω του τα στίφη, σαν ακράτητα σκυλιά
και τον πάνε στο χαλίφη να του βάλει την θηλειά
μαύρο μέλι μαύρο γάλα ήπιε εκείνο το πρωί
πριν αφήσει στην κρεμάλα τη στερνή του την πνοή.

Με δύο γέρικες καμήλες μ' ένα κόκκινο φαρί
στου παράδεισου τις πύλες ο προφήτης καρτερεί.
πάνε τώρα χέρι χέρι κι είναι γύρω συννεφιά
μα της Δαμασκού τ' αστέρι τους κρατούσε συντροφιά.

Σ' ένα μήνα σ' ένα χρόνο βλέπουν μπρός τους τον Αλλάχ
που από τον ψηλό του θρόνο λέει στον άμυαλο Σεβάχ:
«νικημένο μου ξεφτέρι δεν αλλάζουν οι καιροί,
με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί»

Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ
Καληνύχτα...


***


Ευχαριστίες από την Σοφία Στρέζου

Δεν ξέρω αν το ταξίδι στις λέξεις τελειώνει ποτέ...Το αποψινό ταξίδι στις δικές μου λέξεις ήταν όμορφο κι ευχαριστώ από καρδιάς όλους εσάς που μαζί μου ταξιδέψατε με Λόγο, με Μουσική, με Δράση..

Ευχαριστώ τον Γιάννη Καλπούζο για την ξεχωριστή συμμετοχή του, που με λόγια καρδιάς άνοιξε την βραδιά.

Την Στέβη Μπουζιάνη, που... είχε την ιδέα να σκηνοθετήσει και να υλοποιήσει τούτη την διαδρομή με αφετηρία τα ποιήματά μου.

Ευχαριστώ τις ηθοποιούς Εύα Δήμου και Ρία Απέργη για της υπέροχες ερμηνείες στα ποιήματα και τα τραγούδια.

Ευχαριστώ την Δημοσιογράφο Μαρία Παπαδημητρίου για την αισθαντική απαγγελία.

Τέλος να ευχαριστήσω το Μουσείο Ηρακλειδών και τον Γενικό Διευθυντή του τον κύριο Νικόλαο Κοντοπρία για την ευγενική παραχώρηση του χώρου και την ζεστή φιλοξενία καθώς και την Λένα Νομικού που μου έκανε πρόταση καρδιάς για να γίνει εδώ η πρώτη και μοναδική παρουσίαση της ποιητικής μου συλλογής " ΨΥΧΗΣ ΑΓΓΙΓΜΑΤΑ ".

Να είστε όλοι καλά!!!

Πρόσκληση Παρουσίασης Σοφίας Στρέζου




Για να σπάσουν οι εικόνες
και οι άνθρωποι να αναγνωριστούμε
και να γνωριστούμε σε όμορφα καλέσματα,
για να μοιραστούμε και να συνομιλήσουμε,
όχι πια σε απόσταση,
αλλά να βρεθούμε κοντά στην αλήθεια μας
με Λέξεις Ποιητικές από "ΨΥΧΗΣ ΑΓΓΙΓΜΑΤΑ" ...

Σας περιμένω!!!

Σοφία Στρέζου